De bijen vliegen voor het eerst uit na een lange winterperiode
Afgelopen vrijdag 2 maart vroor het overdag en heb ik nog geschaatst. Twee dagen later is het ineens voorjaar. De voorjaarszon zorgde voor een aangename temperatuur en dit hadden mijn bijen ook ontdekt. Na een lange winterperiode vlogen mijn bijen dan eindelijk weer uit. En hier word ik heel blij van, blij dat mijn volkjes nog leven. Ik had natuurlijk wel wat informatie over mijn twee volkjes gekregen door het mul op de schuiflades. En ook heb ik een paar keer mijn oor te luister gelegd tegen de kast en toen een keer stevig geklopt. In beide kasten hoorde ik na het geklop gezoem, dat vrij snel daarna weer rustig werd. Het schijnt dat wanneer dit gezoem langer aanhoudt, dit wel eens een teken kan zijn dat de koningin er niet meer is.
Voorjaarschoonmaak
Veel vliegmomenten zijn er de afgelopen maanden niet geweest voor de bijen. Hierdoor zijn de darmen van de bijen steeds voller geworden, omdat bijen zich niet ontlasten in de bijenkast. Wanneer de buitentemperatuur dan eindelijk aangenaam is, zo rond de 8 graden Celsius of hoger, maken de bijen zogenaamde reinigingsvluchten, waarbij ze hun darmen ledigen. Het is verstandig om dan je wasgoed niet buiten te hangen, omdat de kans bestaat dat je schone was onder de ontlasting van de bijen komt te zitten. Gedurende de rest van het jaar ontlasten de bijen zich natuurlijk ook, maar het gebeurt dan niet met z’n allen tegelijk, en ook is de hoeveelheid ontlasting dan kleiner.
Bijenwerk in maart
Ik heb momenteel twee kasten staan, één met logo en één zonder logo. Beide volken staan momenteel op 8 broedramen. De honingkamer heb ik onder de broedkamer gezet. Nu is de werkwijze per imker verschillend. De een haalt de honingkamer rond 1 maart onder de broedkamer vandaan om zo te voorkomen dat er bij mooi weer broed onder in de honingkamer komt, de ander laat de honingkamer onder de broedkamer staan tot ongeveer begin april wanneer er honing gehaald wordt.
Momenteel heb ik twee kasten. En omdat ik niet weet welke van bovengenoemde werkwijze beter is, heb ik besloten om bij een kast wel de honingkamer te verwijderen (kast zonder logo) en bij de andere kast nog niet (kast met logo).
Bij de kast zonder logo heb ik dus de honingkamer eronder weggehaald (met behulp van mijn aankomende schoonzoon, want het is best zwaar). Eerst hebben we de broed- en honingkamer in een keer van de onderkast / bodem gehaald en op de omgekeerde deksel gezet. De onderkast heb ik schoongemaakt en weer teruggeplaatst. Vervolgens de broedkamer van de honingkamer gehaald en op de onderkast gezet. Nu wist ik op het moment dat ik hiermee bezig was niet meer of ik de honingkamer er nu boven moest plaatsen of juist helemaal moest weglaten. In mijn onwetendheid heb ik dus de honingkamer boven op de broedkamer geplaatst na het weghalen van de dekplaat van de broedkamer. Dit had achteraf dus niet gemoeten en achteraf gezien had ik dit ook beter niet kunnen doen. Bij het weghalen van de dekplaat zaten de bijen overal. Ik wilde bij het plaatsen van de honingkamer niet alle bijen pletten die zich op de randen van de broedkamer bevonden, dus ik dacht ik haal even mijn beroker uit de schuur. Tijdens de wandeling naar de schuur had ik even mijn kap afgezet, had ik beter ook niet kunnen doen. Er vlogen meteen een aantal bijen in mijn lange haren. Ik hoorde ze zoemen, maar we konden ze niet traceren in mijn lange haar. Resultaat een paar bijensteken. Mijn eerste voor dit jaar. Afijn, al die tijd dat ik bezig was om de bijen uit mijn haren te vissen, stonden de bijen zonder dekplaat in de open lucht. Voor het broed en natuurlijk ook voor de bijen is die kou natuurlijk niet goed. Uiteindelijk de honingkamer wel op de broedkamer gezet, en nu hopen we het beste er maar weer van. Ik houd het maar op beginnersfouten / leermomenten.
Voorlopig laat ik de bijen even met rust totdat de buitentemperaturen boven de 15 graden zijn. Dan zal ik een vluchtige inspectie van de volken uitvoeren.
Sterfte in de winter
Door allerlei oorzaken kunnen er veel bijen in de winter dood gaan. Je vindt ze voor de kasten of op de bodem. Op relatief warme winterdagen zullen de bijen de dode soortgenoten opruimen. Na een lange vorstperiode kun je honderden bijen op de bodem aantreffen. Dit was bij mij ook het geval. Dit schijnt normaal te zijn en hierover hoef ik me dus niet ongerust te maken. De bodem heb ik natuurlijk schoongemaakt voordat ik de broedkamer hier bovenop heb gezet.
Wanneer je de bodem niet zou schoonmaken doen de bijen dat zelf wel. Honingbijen zijn een proper volkje. Hieronder kun je zien hoe een honingbij een dode bij uit de kast verwijdert (helaas zijn de foto’s niet zo scherp).